Đến Đường Lâm (huyện Ba Vì, Hà Nội), du khách được chiêm ngưỡng ngôi làng cổ nhất Việt Nam, nơi còn lưu giữ nhiều giá trị văn hóa của làng quê Việt. Bên cạnh mái đình, giếng nước, gốc đa và những ngôi nhà cổ vài trăm năm tuổi, du khách còn được thưởng thức đặc sản tương nếp thơm ngon.
Nghề làm tương ở Đường Lâm đã tồn tại từ xa xưa, cha truyền con nối. Nhà nào cũng có một vài chum tương dành ăn cả năm hay bán cho khách tour du xuân 2019 thập phương. Tương Đường Lâm có hương vị rất riêng, ngọt, thơm, bùi, đậm đà khó quên.
Theo kinh nghiệm của ông Hà Hữu Thể - gia đình có truyền thống nhiều đời làm tương, để có một mẻ tương ngon là cả một quá trình chuẩn bị kỹ lưỡng. Trong đó, công đoạn đầu tiên là chọn lọc đỗ, thường là đỗ xanh, cũng có thể là đỗ tương, sao cho hạt to, đều và bóng. Cho đỗ vào chảo, rang nhỏ lửa đảo đều đến khi đỗ có mùi thơm và ngả mầu là được. Đỗ rang xong được xay nhỏ và đem phơi một ngày rồi mới bỏ vào chum, ngâm với lượng nước vừa đủ. Ngâm đỗ bằng nước giếng làng thì tương sẽ mang vị đậm đà đặc trưng không nơi nào có được. Gạo làm tương thường là nếp cái hoa vàng. Nếp đem đồ xôi, hạt dẻo vừa phải là vừa ngon. Khi đã thành cơm chín thì đổ ra trải mỏng trên bề mặt của những chiếc nong, mẹt rồi ủ làm mốc. Khi đã ủ mốc xong, cho nước muối vào chum trước, tiếp là nước tương, cuối cùng cho mốc. Sau đó quấy đều mốc và nước muối với nhau sao cho mốc hòa với tương đỗ.
Khâu đánh tương cũng lắm cầu kỳ. Buối sáng mở nắp chum, quấy tương đều từ dưới lên trên và phơi nắng cho đến tối thì úp nắp chum lại. Tương được đánh như thế liên tục khoảng một tháng để cho bay hết hơi mốc, cái tương chìm xuống, nước cốt nổi lên ngả màu vàng óng như hoa cải là đẹp nhất. Nghề làm tương tưởng chừng như đơn giản nhưng để có được một chum tương ngon lại là cả một sự cầu kỳ, tinh tế mà chỉ những người có kinh nghiệm và tâm huyết với nghề mới có.
Tương luôn là món ăn phổ biến của mọi nhà ở xứ Đoài. Tương dùng chấm đậu phụ, thịt bò, thịt trâu, rau muống, rau lang. Nước tương được kho với cá trong chiếc nồi đất nung làm cho cá rất nhừ, hết mùi tanh. Tương trở thành món đặc sản dành cho du khách tour tham quan làng cổ Đường Lâm.
Đăng nhận xét